Nghiên cứu được công bố ngày 7-7-2016 trên tạp chí Cell cho biết các dòng tế bào ung thư từ người bệnh, hầu hết chứa các thay đổi di truyền tương tự nhau được tìm thấy trong khối u của bệnh nhân, có thể được sử dụng để nghiên cứu khả năng đáp ứng với các loại thuốc mới của khối u, tăng tỷ lệ thành công cho sự phát triển những phương pháp trị liệu ung thu cá thể hóa mới.
Dẫn đầu bởi các nhà khoa học ở viện Wellcome Trust Sanger, Viện European Bioinformatics (EMBL-EBI) và Viện Netherlands Cancer, những nghiên cứu mang tầm quốc tế đã phát hiện ra một mối quan hệ mật thiết giữa những đột biến trong các mẫu ở bệnh nhân ung thư, và sự nhạy cảm với các loại thuốc đặc trị. Điều này có thể thúc đẩy y học cá thể về ung thư phát triển bằng cách dự đoán các loại thuốc có sẵn tốt nhất, hoặc các thử nghiệm lâm sàng phù hợp nhất cho từng bệnh nhân.
Trong hệ thống nghiên cứu đầu tiên, một quy mô nghiên cứu lớn kết hợp giữa dữ liệu phân tử từ các bệnh nhân, các dòng tế bào ung thư trong phòng thí nghiệm và độ nhạy của thuốc, các nhà nghiên cứu đã xem xét các đột biến gen gây ung thư từ hơn 11.000 mẫu bệnh phẩm của 29 loại ung thư khác nhau.
Các nhà khoa học xây dựng một danh mục các gen đột biến gây ung thư ở người bệnh và vẽ biểu đồ sự thay đổi này vào 1000 dòng tế bào ung thư. Tiếp đó, họ đã thử nghiệm sự nhạy cảm của các dòng tế bào đối với 265 loại thuốc ung thư khác nhau để hiểu được sự ảnh hưởng của các loại thuốc này đến độ nhạy cảm các dòng tế bào.
Các nhà khoa học đã tìm thấy 2 phát hiện quan trọng. Thứ nhất, phần lớn các phân tử bất thường được tìm thấy từ bệnh nhân ung thư cũng được tìm thấy trong các tế bào ung thư trong phòng thí nghiệm. Điều này có nghĩa là các dòng tế bào thực sự là mô hình hữu ích để xác định các loại thuốc điều trị tốt nhất cho bệnh nhân. Thứ hai, nhiều phân tử bất thường được phát hiện trong hàng ngàn mẫu ở bệnh nhân ung thư, cả hai phân tử khác nhau nhưng vẫn có sự kết hợp, tác động mạnh vào một loại thuốc đặc biệt ảnh hưởng đến sự tồn tại một tế bào ung thư.
Kết quả này cho thấy các dòng tế bào ung thư có thể được khai thác tốt hơn phục vụ cho nghiên cứu các loại thuốc dùng trong điều trị cho bệnh nhân một cách hiệu quả nhất.
Tiến sĩ Mathew Garnett, người lãnh đạo nghiên cứu của Viện Wellcome Trust Sanger, cho biết: “. “Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã so sánh tổng quan di truyền các khối u của bệnh nhân với các tế bào ung thư phát triển trong phòng thí nghiệm. Chúng tôi thấy rằng các dòng tế bào có cùng sự thay đổi kiểu gen dẫn đến ung thư ở bệnh nhân. Điều này có nghĩa sự thử nghiệm độ nhạy của thuốc trên dòng tế bào có thể được dùng để tìm ra cách một khối u có khả năng đáp ứng với một loại thuốc “.
Những nghiên cứu trước đây đã giải trình tự DNA của bệnh nhân ung thư để xác định các bất thường phân tử gây ra ảnh hưởng về mặt sinh học của tế bào ung thư. Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các bộ sưu tập lớn của những dòng tế bào ung thư phát triển trong phòng thí nghiệm có thể được sử dụng để đo độ nhạy cảm với hàng trăm loại thuốc. Tuy nhiên, đây là nghiên cứu đầu tiên kết hợp một cách hệ thống hai bộ thông tin.
Tiến sĩ Francesco Iorio, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ kiêm tác giả đầu tiên tại viện EMBL-EBI và viện Sanger, cho biết: “Nếu một dòng tế bào có các đặc tính di truyền giống như khối u của bệnh nhân, và dòng tế bào này phản ứng với một loại thuốc cụ thể, chúng tôi có thể tập trung nghiên cứu về phát hiện mới này. Nghiên cứu này cuối cùng có thể giúp các nhà khoa học thiết kế những bệnh nhân ung thư thành các nhóm chính xác hơn dựa trên khả năng họ thích ứng với phương pháp trị liệu. Nguồi tài liệu này thực sự có thể giúp ích trong nghiên cứu về ung thư. Hơn hết, nó được sử dụng để tạo ra các công cụ để bác sĩ lựa chọn một thử nghiệm lâm sàng tiềm năng nhất cho những bệnh nhân ung thư. Đó vẫn là một ngõ cụt, nhưng chúng tôi đang đi đúng hướng. “
Tiến sĩ Ultan McDermott, kiêm lãnh đạo trong nghiên cứu từ Viện Sanger, cho biết: “Chúng tôi cần các cách tốt hơn để tìm ra những nhóm bệnh nhân có nhiều khả năng đáp ứng với một loại thuốc mới trước khi tiến hành những thử nghiệm lâm sàng phức tạp và tốn kém. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng, các dòng tế bào ung thư chứa sự thay đổi phân tử như trong khối u, do vậy có thể tiên đoán được cách khối u đáp ứng với một loại thuốc. Điều này có nghĩa các dòng tế bào có thể biểu hiện cụ thể cách một khối u có khả năng thích ứng với một loại thuốc mới trước khi chúng tôi thử thuốc trên bệnh nhân. Chúng tôi hy vọng thông tin này sẽ giúp ích trong việc thiết kế các thử nghiệm lâm sàng nhằm giúp những bệnh nhân có thể được điều trị một cách tốt nhất. “
Hình minh họa: Nghiên cứu phân tích đặc tính di truyền của các dòng tế bào ung thư trong PTN và trong khối u của bệnh nhân, so sánh mức độ đáp ứng thuốc. Qua đó, có thể dự đoán mức độ đáp ứng với một loại thuốc của bệnh nhân dựa trên kết quả thử thuốc lên dòng tế bào.
LÊ VĂN TRÌNH – LÊ THỊ THU THÚY dịch
Theo: sciencedaily.com
