Kỳ 1 – Từ những chú chuột khỏe mạnh được tạo ra từ tế bào không phải trứng
Lần đầu tiên trên thế giới, những con chuột khỏe mạnh được tạo ra từ tinh trùng và các tế bào không phải trứng. Tuy nhiên, liệu công trình được công bố trên tạp chí uy tín Nature Communications này có thể giúp các nhà khoa học tạo ra một em bé có nguồn gốc từ hai ông bố được không?
Toro Suzuki và các cộng sự từ Đại học Bath, Anh Quốc đã kết hợp tinh trùng và những tế bào không phải tế bào trứng để tạo ra những cá thể chuột khỏe mạnh. Tuy vậy, chỉ có 30 phôi sống sót trong tổng số 104 phôi thí nghiệm, nhưng vấn đề là Toro đã không sử dụng dòng tế bào trưởng thành mà sử dụng dòng tế bào được tạo ra thông qua việc kích thích tế bào trứng bằng các chất hóa học. Các tế bào trứng bình thường hoàn toàn không có khả năng phân chia, chúng chỉ phân cắt khi được thụ tinh với tinh trùng. Tuy nhiên, dòng tế bào được tạo ra từ trứng được kích thích các tác nhân hóa học lại có khả năng nguyên phân như những tế bào bình thường khác trong cơ thể.
Sự thụ tinh vẫn cần đủ cả trứng và tinh trùng
Khi thụ tinh các tế bào này với tinh trùng, những tế bào mới cho ra cũng có khả năng phân chia. Và điều đặc biệt là một vài tế bào trong số chúng chứa bộ nhiễm sắc thể từ cả bố và mẹ, giống như những phôi bình thường. Bằng cách đó, một số tế bào từ trứng được kích thích đã có thể tạo ra các phôi đa tế bào và phát triển thành những chú chuột con.
Tony Perry, người cùng thực hiện nghiên cứu với Toro, cho biết những tế bào “trứng” được cảm ứng hóa chất này rất khác biệt so với những tế bào trứng được kích thích để tạo ra chúng. Không như những tế bào trứng thông thường, khả năng nguyên phân để tạo ra những tế bào mới làm chúng giống với các loại tế bào khác trong cơ thể hơn là giống tế bào trứng.
Khi phân tích hoạt động của gen trên những phôi này, nhóm của Toro nhận thấy biểu hiện gen của chúng khác với những gì chúng ta vẫn thường thấy ở những phôi bình thường được tạo ra từ tế bào trứng và tinh trùng. Thế nhưng, những phôi đặc biệt này vẫn có thể cho ra những chú chuột con khỏe mạnh. Như vậy, việc nghiên cứu sâu hơn về cơ chế trên có thể sẽ giúp chúng ta tìm ra các liệu pháp hiệu quả hơn trong điều trị vô sinh.
Đặng Thanh Long – Nguyễn Xuân Quý
Theo New Scientist
