Ngày 27/03/2017, Bộ Y tế chính thức ra quyết định số 1181/QĐ-BYT cho phép Bệnh viện Đa Khoa Vạn Hạnh- TP.HCM được tiến hành thử nghiệm điều trị bệnh Đái tháo đường típ 1 bằng liệu pháp tế bào gốc. Thử nghiệm lâm sàng này được đồng chủ nhiệm bởi ThS. BS. Lê Thị Bích Phượng (Trưởng Đơn vị Tế bào gốc, BVĐK Vạn Hạnh) và ThS. Phan Kim Ngọc (Nguyên Trưởng PTN. Nghiên cứu và Ứng dụng Tế bào gốc- ĐH Khoa học Tự nhiên TP.HCM). Đây là 1 là trong 3 công trình của PTN Tế bào gốc, được Bộ Y tế cho phép thử nghiệm điều trị trên người từ năm 2013 đến nay.
Thử nghiệm lâm sàng này là kết quả của một công trình nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước (mã số ĐTĐL.2012-G/23) do ThS. Phan Kim Ngọc làm chủ nhiệm đề tài cùng ekip thực hiện từ năm 2012 đến nay. Từ nghiên cứu, các nhà khoa học của nhóm đã công bố trên 10 bài báo đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín về tính an toàn và hiệu quả của điều trị đái tháo đường nói chung và đái tháo đường típ 1 nói riêng bằng tế bào gốc. Từ những kết quả khoa học tiền lâm sàng đó, các nhà khoa học từ PTN Tế bào gốc đã phối hợp với các bác sĩ tại Bệnh viện Đa Khoa Vạn Hạnh (do ThS.BS. Lê Thị Bích Phương đứng đầu) đã thông qua Hội đồng Đạo đức, Bộ Y tế để triển khai kết quả nghiên cứu này trên người.
Trong phác đồ điều trị trên người, bệnh nhân đái tháo đường típ 1 được điều trị theo cả 2 cơ chế, bao gồm điều biến hệ miễn dịch (bệnh đái tháo đường típ 1 là bệnh tự miễn) và kích thích tái tạo tuyến tuỵ (trong bệnh nhân đái tháo đường típ 1, tuyến tuỵ bị tổn thương). Theo đó, bệnh nhân được đồng ghép tế bào gốc tự thân thu từ tuỷ xương và tế bào gốc từ mô dây rốn hiến tặng. Quy trình sản xuất tế bào ghép được kiểm soát nghiêm ngặt áp dụng theo tiêu chuẩn quốc tế.
Đề tài được tiến hành từ tháng 3/2017 và sẽ kết thúc quy trình điều trị, hoàn tất thủ tục báo cáo hiệu quả điều trị với Bộ Y tế vào tháng 6/2018. Hiện tại, nghiên cứu đang trong quá trình tuyển chọn bệnh nhân. Bệnh nhân có mong muốn tham gia nghiên cứu, xin vui lòng đăng kí trực tuyến bằng cách gửi email vào địa chỉ email sau: stemcellcontact@gmail.com
Các công trình của PTN đã được Bộ Y tế cho phép điều trị thử nghiệm trên người, bao gồm:
- Năm 2013, Bộ Y tế cho phép áp dụng công nghệ tế bào gốc mô mỡ tự thân và huyết tương giàu tiểu cầu do PTN chế tạo điều trị thoái hoá khớp tại BV 115 và BV Đa Khoa Vạn Hạnh. Nghiên cứu này đã nghiệm thu năm 2016. Tháng 12/2016, quy trình điều trị này đã được Bộ Y tế cho phép áp dụng điều trị tại BV Đa Khoa Vạn Hạnh.
- Năm 2015, Bộ Y tế cho phép áp dụng công nghệ tế bào mô mỡ tự thân do PTN chế tạo điều trị bệnh tắc nghẽn phổi mạn tính tại BV Nguyễn Tri Phương và BV Đa Khoa Vạn Hạnh.
- Năm 2017, Bộ Y tế cho phép áp dụng công nghệ tế bào gốc từ tuỷ xương và mô dây rốn do PTN chế tạo điều trị đái tháo đường tại BV Đa Khoa Vạn Hạnh.
PTN Tế bào gốc đang tiếp tục hợp tác với nhiều Bệnh viện để xin phép Bộ Y tế trong điều trị thử nghiệm lâm sàng một số bệnh khác, trong đó có ung thư trong thời gian tới.
Vũ Bích Ngọc
